تمثیل عبارت است از سرایت دادن حکم یک امر به امر دیگر به دلیل وجود
نوعی از مشابهت میان آن‌ها. پیامبر مکرم اسلام در یک تمثیل جالب و معروف
می فرماید: برحذر باشید و بپرهیزید از سبزه ای که بر فراز مزبله و منجلاب
روییده باشد! سوال شد؛ ای پیامبر خدا! سبزه زار مزبله و منجلاب چیست؟
فرمود: زن زیبایی که در خانواده پلیدی رشد کرده باشد».(1)
در واقع این یک قالب و فرمول کاربردی در زندگی است که رمز و کلید خیلی از گره های
کور زندگی را باز می کند. یعنی درست است که در ازدواج زیبایی یک امتیاز است و
در شیرینی زندگی نقش زیادی دارد و اگر زوجین یکدیگر را در ظاهر نپسندند، زندگی به
جهنم دنیوی تبدیل می شود. ولی محیط حاکم بر زیبایی است که به زیبایی ها عطر دل انگیز
و لذت بخش عطا می کند ؛ همان طوری که بوستان و محیط رشد و نمو به گل و سبزه
بوی خوش می دهد و محیط لجن زیبایی را از گل و سبزه می گیرد.!!!
به هر حال این یک قالب است و به سایر حوزه های زندگی سرایت می کند؛ مثلا صدای
خوبی که از جان پاک یک مداح خارج شود ، اثر بخش است یا یک فیلم خوب از یک
هنرمند متعهد ،جامعه را عوض می کند نه بازیگر که هیچ اعتقادی به نقش خود ندارد و ...
از طرفی هر چند زباله ها و فضولات حیوانی در بسیاری از موارد به رشد و شکل گیاه کمک
می کنند اما باید همواره با آزمایشات دقیق کنترل شوند تا مبادا عفونت های داخل کودهای
حیوانی به این محصولات نیز سرایت کرده باشد.فردی که در محیطی نامناسب رشد یافته
نیز دقیقاً همین خصوصیت را دارد که نباید تنها با دیدن زیبایی ظاهری او گمان کرد که مشکلی
در او وجود ندارد، بلکه باید با تحقیقاتی همه جانبه، پی برد که تأثیرپذیری او از این محیط
نامناسب تا چه اندازه بوده و اگر مشخص شود که اخلاق او آن چنان تحت تأثیر محیطش
قرار گرفته که ازدواج با او رشد معنوی انسان را دچار وقفه می کند و شاید به زندگی مادی
او نیز آسیب برساند.
1-کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 5، ص 332، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1365 هـ ش.
